Τι να Φυτέψω;
Ένα από τα βασικά θέματα που πρέπει να αντιμετωπίσει ένας παραγωγός είναι η απάντηση στην ερώτηση: «Τι να φυτέψω;»
Ασφαλώς, όπως αναφέρω και στον “Λαχανόκηπο” («Επιλέγοντας Καλλιέργειες»), το βασικό κριτήριο είναι το τι ζητά η αγορά και το τι μπορείτε να πουλήσετε. Ένας, όμως, άλλος δείκτης είναι η διαχρονική εξέλιξη των τιμών ενός συγκεκριμένου είδους.
Δυστυχώς, τα στατιστικά στοιχεία που υπάρχουν είναι παλιά. Η ΕΛΣΤΑΤ έχει στοιχεία από το 2006 ή 2007, που πλέον έχουν ιστορική αξία. Ο FAO, ο Οργανισμός Τροφίμων & Γεωργίας του ΟΗΕ έχει στοιχεία από το 2011 για την Ελλάδα και 2012 για άλλες χώρες.
Σε κάθε περίπτωση, συγκρίνοντας τους δείκτες τιμών παραγωγού του 2000 με τους πλέον πρόσφατους διαθέσιμους, μπορούμε να δούμε κάποιες διαχρονικές εξελίξεις. Καθώς, οι τιμές στην αγροτική παραγωγή μπορεί να έχουν μεγάλες διακυμάνσεις από έτος σε έτος, χρησιμοποίησα σαν πρόσφατους δείκτες, τον μέσο όρο των δεικτών του 2011 και του 2010.
Αυτούς τους δείκτες παραγωγού ανά καλλιέργεια τους συγκρίνω με τον δείκτη τιμών καταναλωτή (ΔΤΚ).
Αν οι τιμές παραγωγού έχουν στην δεκαετία κινηθεί πιο ανοδικά από τον ΔΤΚ, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι:
- Είτε τα περιθώρια του παραγωγού έχουν βελτιωθεί και ο ανταγωνισμός περιορισθεί
- Είτε το κόστος παραγωγής έχει ανέβει τόσο πολύ, που αναγκαστικώς εκτόξευσε τις τιμές ψηλά.
Αν οι τιμές παραγωγού έχουν στην δεκαετία κινηθεί πιο ανοδικά από τον ΔΤΚ, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι:
- Είτε λόγω μεγάλου ανταγωνισμού έχουν μειωθεί τα περιθώρια του παραγωγού
- Είτε το κόστος παραγωγού έχει πέσει πολύ και αυτή η πτώση έχει μεταφερθεί στην αγορά.
Καθώς, όμως, όλα τα είδη που εξετάζουμε είναι λαχανικά και βρίσκονται στο ίδιο τμήμα της αγοράς και για την παραγωγή τους χρησιμοποιούνται σχεδόν οι ίδιοι πόροι, θεωρώ ότι η συσχέτιση των δεικτών τους με τον ΔΤΚ μάλλον δείχνει τα επίπεδα ανταγωνισμού. Κάθε είδος, πάντως, θέλει ξεχωριστή ανάλυση.
Ένας σημαντικός παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν είναι και οι τιμές που επικρατούν στην Ευρώπη για ένα είδος. Με ανοιχτά τα σύνορα, μία τοπική έξαρση τιμών παραγωγού στην Ελλάδα δεν είναι διατηρήσιμη επί μακρόν. Προσοχή: το αντίστροφο, δηλαδή χαμηλότερες τιμές στην Ελλάδα από ό,τι στην Ευρώπη, μπορεί να υποκρύπτει κατώτερη ποιότητα της Ελληνικής παραγωγής.
Παραθέτω τον πίνακα, όπως έχει, χωρίς να δίνω καμία εγγύηση για την ακρίβεια των στοιχείων, τα οποία έχω πάρει από την στατιστική υπηρεσία του FAO. Χρησιμοποιήστε τα στοιχεία με δική σας ευθύνη, σαν μία πρώτη προσέγγιση. Καθώς, τα στοιχεία αφορούν μέσους όρους, μερικοί παραγωγοί μπορεί να βρουν καλύτερο περιθώριο ακόμα και σε είδη που δείχνουν πτωτική τάση τιμών, αν οι ίδιοι, λόγω περιοχής ή κλίματος ή καλλιεργητικών μεθόδων, μπορούν να παράγουν με μικρότερο κόστος από τον μέσο παραγωγό.
Μερικά πρώτα συμπεράσματα:
-
Οι τιμές των ψυχανθών (ρεβίθια, φακές, λούπινα, κουκιά και άλλα όσπρια) έχουν κινηθεί σημαντικά πάνω από τον ΔΤΚ
-
Τα καρότα έχουν και αυτά κινηθεί εντόνως πάνω από τον ΔΤΚ, αλλά καθώς η τιμή στην Ελλάδα είναι πάνω από διπλάσια από ό,τι σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (πχ Πολωνία), αυτό μπορεί να υποκρύπτει καρτέλ τιμών. Δεν ξέρω αν αυτό είναι αλήθεια, αλλά θέλει προσοχή.
-
Οι μελιτζάνες, οι γλυκοπατάτες, οι αγκινάρες, οι πατάτες, το σπανάκι και οι πιπεριές, δείχνουν ενδιαφέρουσα εξέλιξη τιμών παραγωγού
-
Οι τομάτες και τα αγγούρια, δείχνουν σημαντική πτώση τιμών. Παραλλήλως, είναι πολύ φθηνότερα στην Ελλάδα από ό,τι στην Ευρώπη. Αυτό, δείχνει σημαντικές αδυναμίες των παραγωγών, αλλά και του εμπορίου. Αν οι παραγωγοί οργανωθούν σε ομάδες με εξαγωγικό προσανατολισμό, είμαι βέβαιος, θα επιτύχουν εξαιρετικά αποτελέσματα.
-
Τα σπαράγγια, τα καρπούζια και τα πεπόνια έχουν υποστεί καθίζηση τιμών. Δεν είμαι σε θέση τώρα να αναλύσω σε τι οφείλεται αυτό.
Σχόλια
Κανένα σχόλιο ακόμα.