Η Γη μου: Οι 6 βασικές παράμετροι
ΓΗ: Η αρχή όλων. Σε κάποιο κομμάτι γης θα ξεκινήσετε την επιχείρησή σας, ακόμα και αν πρόκειται για μια υδροπονική καλλιέργεια, όπου οι ρίζες των φυτών δεν θα αγγίξουν χώμα ποτέ. Αυτή η γη, η τοποθεσία της, η σύστασή της και το κλίμα της, θα προσδιορίσει τι θα καλλιεργήσετε. Οι σπουδαιότερες παράμετροι της γης σας είναι οι ακόλουθες:
1. Έκταση: Η έκταση καθορίζει τον χαρακτήρα της επιχείρησής σας. Αν σκοπεύετε να ασχοληθείτε αποκλειστικά με τη λαχανοκομία για να εξασφαλίσετε ένα άνετο εισόδημα για την οικογένειά σας, θα χρειαστείτε τουλάχιστον 30 στρέμματα για υπαίθριες καλλιέργειες, 10 στρέμματα για θερμοκήπια, ή έναν συνδυασμό αυτών, όπως 5 στρέμματα θερμοκηπίων και 20 στρέμματα υπαίθριας καλλιέργειας.
Αν η διαθέσιμη έκταση είναι μικρότερη και δεν υπάρχει δυνατότητα αύξησής της μέσω ενοικίασης, θα πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι πιθανόν να χρειαστείτε πρόσθετα εισοδήματα, όπως εργασία ενός μέλους της οικογένειας ως μισθωτού ή εισοδήματα από ενοίκια.
Ωστόσο, αν βρίσκεστε κοντά σε μια μεγάλη πόλη, ενδέχεται να μπορέσετε να εξασφαλίσετε ένα αξιοπρεπές εισόδημα ακόμα και από μικρότερες εκτάσεις υπαίθριων καλλιεργειών. Κάποιες προϋποθέσεις για αυτό είναι: η εντατική εναλλαγή καλλιεργειών, η καλλιέργεια προϊόντων με υψηλή ζήτηση, η ανάπτυξη προσωπικών σχέσεων με τους πελάτες, οι ελάχιστες επενδύσεις σε πάγια κεφάλαια, και οι πολύ χαμηλές γενικές δαπάνες.
2 Νερό: Η επάρκεια και η καλή ποιότητα νερού είναι πρωταρχικής σημασίας για τη λαχανοκομία στην Ελλάδα, ειδικώς με την κλιματική αλλαγή. Πολλές περιοχές αντιμετωπίζουν προβλήματα υφαλμύρωσης, όπου το θαλασσινό νερό έχει εισχωρήσει στον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, επιβαρύνοντας το νερό των γεωτρήσεων με αλάτι.
Η ποιότητα του νερού μπορεί να αξιολογηθεί μέσω της μέτρησης της αγωγιμότητας με έναν απλό ηλεκτρικό μετρητή. Το καλό νερό έχει αγωγιμότητα κάτω από τα 1.000 μS (μικρο-Ζήμενς). Μέχρι τα 2.000 μS, η καλλιέργεια κηπευτικών είναι γενικώς εφικτή. Αν το νερό μας είναι υφάλμυρο και δεν υπάρχει δυνατότητα εύρεσης άλλης πηγής νερού, υπάρχουν λίγα διαθέσιμα μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η χρήση μηχανημάτων αντίστροφης όσμωσης μπορεί να λύσει το ζήτημα, αλλά είναι δαπανηρή.
Σε περιπτώσεις όπου η αγωγιμότητα του νερού υπερβαίνει τα 1.500 μS, είναι απαραίτητο να ληφθούν μέτρα για την αύξηση της οργανικής ουσίας του εδάφους, καθώς αυτή βοηθά τα φυτά να ανταπεξέλθουν καλύτερα στις συνθήκες αυτές. Εναλλακτικά, το νερό μπορεί να αραιωθεί με καλύτερης ποιότητας νερό. Ωστόσο, η γενική μου συμβουλή είναι, αν δεν έχετε πρόσβαση σε καλό νερό, να εξετάσετε σοβαρά την πιθανότητα αλλαγής τοποθεσίας για την καλλιέργειά σας.
3. Κλίμα: Το κλίμα της περιοχής σας θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το είδος των καλλιεργειών που μπορείτε να επιλέξετε. Για παράδειγμα, στη Νότια Ελλάδα οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες μπορεί να είναι ιδιαίτερα κερδοφόρες όλο τον χρόνο, καθώς οι ανάγκες για θέρμανση είναι ελάχιστες. Αντίθετα, στη Βόρεια Ελλάδα, οι χαμηλές θερμοκρασίες κατά τους χειμερινούς μήνες περιορίζουν σημαντικά τις διαθέσιμες επιλογές καλλιέργειας.
Ένα συνηθισμένο λάθος που παρατηρώ συχνά είναι η προσπάθεια καλλιέργειας ειδών που απαιτούν ζέστη και ηλιοφάνεια, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, στην Κεντρική ή Βόρεια Ελλάδα. Σχεδόν χωρίς εξαίρεση, αυτό οδηγεί σε αρνητικά οικονομικά αποτελέσματα.
Κατηγοριοποίηση κλιμάτων κατά Koeppens, σύστημα που χωρίζει τον πλανήτη σε κλιματικές ζώνες με βάση τη θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις.
4. Απόσταση από την Αγορά: Πόσο μακριά είναι το περιβόλι σας από την αγορά; Η μεγάλη απόσταση μπορεί να αποκλείσει την καλλιέργεια προϊόντων που είτε δεν ταξιδεύουν καλά, είτε έχουν μεγάλο κόστος μεταφοράς πχ λόγω όγκου. Αν είσαστε κοντά στις μεγάλες πόλεις, μπορεί να σας συμφέρει να πουλάτε στις λαϊκές αγορές, όπου πετυχαίνετε καλύτερες τιμές.
5. Ποιότητα Εδάφους: Η ποιότητα του εδάφους είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός παράγοντας, καθώς, με εξαίρεση την υδροπονική καλλιέργεια, μπορεί να επιβάλλει σημαντικούς περιορισμούς στην επιλογή των ειδών που θα καλλιεργήσετε.
Εδάφη που δεν στραγγίζουν επαρκώς ή είναι βραχώδη είναι ακατάλληλα για καλλιέργεια κηπευτικών. Αντιθέτως, αμμώδη και στραγγερά εδάφη, τα οποία ζεσταίνονται γρήγορα, είναι συνήθως ιδανικά για πρώιμα λαχανικά.
Άλλες σημαντικές παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη περιλαμβάνουν το pH του εδάφους, την αγωγιμότητά του (η οποία εντός ορίων δείχνει πόσο γόνιμο είναι το έδαφος), και την περιεκτικότητα σε οργανική ουσία. Αυτές οι παράμετροι, αν και σημαντικές, μπορούν γενικά να βελτιωθούν εκ των υστέρων. Όλες αυτές οι πληροφορίες θα προσδιοριστούν λεπτομερώς μέσω της – απαραίτητης – ανάλυσης του εδάφους.
6. Απόσταση από οικισμούς: Εάν υπάρχουν οικισμοί ή κατοικίες σε απόσταση μικρότερη των 50 μέτρων, υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί στο τι φάρμακα μπορεί να χρησιμοποιήσει ο παραγωγός. Αν και αυτή η διάταξη δεν έχει σήμερα πρακτική εφαρμογή. Δεν αποκλείεται να την δούμε να εφαρμόζεται αυστηρώς συντόμως.