Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μία υπερσυγκέντρωση στον χώρο του εμπορίου σπόρων προς σπορά. Τα 3 μεγαλύτερα γκρουπ εταιρειών σπόρων ελέγχουν το 58% του παγκόσμιου εμπορίου: Οι αμερικανικές Monsanto και DuPont και η Ελβετική Syngenta. Τα 10 μεγαλύτερα γκρουπ ελέγχουν το 75,3% του παγκόσμιου εμπορίου σπόρων.
Αυτή η συγκέντρωση δημιουργεί έναν σημαντικό κίνδυνο: όποιος ελέγχει την τροφή, ελέγχει τα πάντα. Πέρα από αυτό το πολιτικό πρόβλημα, δημιουργούνται και προβλήματα στον αγροτικό τομέα αλλά και στο περιβάλλον.
Σε μία συντονισμένη κίνηση, οι εταιρείες άρχισαν να σταματούν να παράγουν και να εμπορεύονται απλές ή παραδοσιακές ποικιλίες. Ποικιλίες λαχανικών με εξαιρετικά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά αποσύρθηκαν από την αγορά, ενώ δαπανώνται τεράστια ποσά για να πεισθούν οι αγρότες να καλλιεργούν μόνον υβρίδια.
Τα υβρίδια έχουν ένα βασικό πλεονέκτημα για τις εταιρείες: οι αγρότες δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον σπόρο από αυτά, διότι δίνει φυτά με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Έτσι, οι εταιρείες ελέγχουν τους αγρότες, που κάθε χρόνο είναι υποχρεωμένοι να αγοράζουν σπόρο από αυτές.
Τα υβρίδια δεν προσφέρουν πλεονεκτήματα στους αγρότες!
Θα μου πείτε: “Μα τα υβρίδια έχουν αντοχές στις ασθένειες που δεν έχουν οι ποικιλίες!”
Ναι, για να προωθήσουν τα υβρίδια, οι γενετιστές των εταιρειών έβαλαν στα υβρίδια συγκεκριμένα καλά χαρακτηριστικά όσον αφορά τις αντοχές στις ασθένειες. Παρά την γενικευμένη αντίληψη που έχει περάσει στους παραγωγούς από την προπαγάνδα των εταιρειών, οι αντοχές στις ασθένειες δεν είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό των υβριδίων: αντοχές στις ασθένειες θα μπορούσαν να βάλουν και στις απλές ποικιλίες.
Δεν το κάνουν, όμως, για να έχουν τον έλεγχο της παραγωγής!
Με τον καιρό, οι εταιρείες αυτές, με την βοήθεια πολιτικών που ήταν φίλα προσκείμενοι, άρχισαν να περνούν, με διάφορες προφάσεις, νομοθεσία που παρεμπόδιζε τους παραγωγούς να κάνουν αυτό που παραδοσιακά έκαναν: να κρατούν τον σπόρο τους και να βελτιώνουν τα φυτικά είδη. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορούσαν να εμποδίσουν τους παραγωγούς να κρατούν σπόρο από τα παραδοσιακά τους είδη.
Στην αρχή περάσανε κανονισμούς όπως αυτός που υποχρέωνε τους παραγωγούς σιτηρών να αγοράζουν πιστοποιημένο σπόρο τουλάχιστον για το 1/3 των αναγκών τους. Αλλιώς, δεν θα έπαιρναν επιδότηση. Ποια σχέση μπορεί να έχει ο πιστοποιημένος σπόρος σιτηρών με την επιδότηση;
Τον Μάιο του 2013, με την βοήθεια της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών, πήγε να γίνει το μεγάλο τελειωτικό κόλπο: με τον «κανονισμό για το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό», θα απαγορευόταν η παραγωγή σπόρων και ποικιλιών που δεν ήταν γραμμένες στον Κοινοτικό Κατάλογο (και δεν ανανεωνόταν ετησίως η εγγραφή) από όλους, συμπεριλαμβανομένων των ιδιωτών.
Αυτή η ολοκληρωτικού τύπου οδηγία θα απαγόρευε ακόμα και να κρατήσετε νομίμως σπόρο από την τομάτα του κήπου του σπιτιού σας!
Η αναπαραγωγή και η διατήρηση παραδοσιακών ποικιλιών λαχανικών, σιτηρών, δένδρων θα εξαφανιζόταν σε όλη την Ευρώπη! Οι αγρότες, οι παραγωγοί, αλλά και οι απλοί πολίτες θα έπρεπε να αγοράζουν σπόρο μόνον από τις εταιρείες.
Το άμεσο αποτέλεσμα θα ήταν και μία δραματική μείωση στην βιοποικιλότητα που αυτή μέσα σε λίγες δεκαετίες θα δημιουργούσε μεγάλο κίνδυνο για την ασφάλεια της διατροφής μας.
Ευτυχώς, από τις σημερινές πληροφορίες μαθαίνω ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε αυτόν τον κανονισμό. Δεν πρέπει, όμως, να εφησυχάζουμε! Συντόμως, θα επανέλθουν!
ΥΓ: Σήμερα, 31/1 πληροφορήθηκα ότι η απόρριψη έχει γίνει στις επιτροπές και θα πάει στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου, αλλά με αρνητική εισήγηση. 🙂
simfono me ta legomena oti oi megales eteries theloun to elegxo k tin oikonomiki ekmetaleysi anthropon k oti ayti pou mas antiprosopeyoun se ayto thema prepi na katalaboun oti den einai ethniki asfalia zitimatos alla k pagozmia to oti me auto ton tropo katapatounte k oi eleutheria tis epilogis mas gia auto prepi k emis san paragogi agrotikon proionton na boithithoun stin apeleeuyterosi apo tis megales eteries dinontas k apo to kratos mia epilogi sporon k enimerosis k oxi pathitiki boeithia pou leei rota k tha mathis
Μα κανένα υβρίδιο το οποίο πωλείται από τις παραπάνω εταιρείες δεν είναι απλά προϊόν φυσικής διασταύρωσης. Ολα είναι γεννετικά τροποποιημένα ώστε να αντέχουν στα ψεκάσματα.
Λυπάμαι, αλλά επιμένω: Μη μπερδεύετε τα “μεταλλαγμένα” με τα υβρίδια 🙂
Τα υβρίδια δεν φτιάχνονται πιο ανθεκτικά στις ασθένειες. Φτιάχνονται πιο ανθεκτικά στα παρασιτοκτόνα των ίδιων εταιρειών, ώστε να μπορεί κανείς να τους αλλάζει τα φώτα στο ψέκασμα χωρίς να καταστρέφονται. Η διαφορά είναι τεράστια. Τα ψεκάσματα γίνονται με ειδικές στολές, και τα παρασιτοκτόνα καταλήγουν στο πιάτο μας.
Μιλάτε για τα προϊόντα της γενετικής μηχανικής που, όντως, πολλά έχουν φτιαχθεί ανθεκτικά στα παρασιτοκτόνα. Τα υβρίδια είναι προϊόν φυσικής διασταυρώσεως ανάμεσα σε δύο ποικιλίες (καθαρές σειρές). Ο λαός μας για τα υβρίδια χρησιμοποιεί την λέξη “μπάσταρδος” 🙂